Innuttaasut amerlassusaat ineriartornerallu
Kalaallit Nunaat (1. januar 2013) 56.370-nik inoqarpoq tassalu innuttaasut ataatsimut amerlassusaat ukiut kingulliit 20-it ingerlaneranni inuit 56.000+/- 1000-nik amerlassuseqartarsimapput. Ukiut 20-it taakku ingerlaneranni innuttaasut annikitsuinnarmik amerliartorsimapput. 2005-ip tungaanut inuit amerliartuaarusaarsimapput, kisianni maanna kisitsisit takutippaat inuit ikiliartulersimasut, inuillu annikikkaluamik ikiliartuaaginnarnissaat naatsorsuutigineqarpoq.
Takussutissiaq 1.1. Innuttaasut inunngorfiinut immikkoortiterlugit
|
1980 |
1985 |
1990 |
1995 |
2000 |
2005 |
2010 |
2013 |
Katillugit |
49.647 |
52.791 |
55.403 |
55.732 |
56.110 |
56.972 |
56.452 |
56.370 |
Kalaallit Nunaanni |
40.959 |
43.602 |
46.151 |
48.412 |
49.358 |
50.275 |
50.226 |
50.101 |
Kalaallit Nunaata avataani |
8.688 |
9.189 |
9.252 |
7.320 |
6.752 |
6.697 |
6.226 |
6.269 |
Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik http://bank.stat.gl/benst1
Innuttaasut amerlassusaat amerliartornerallu inunngortut amerlassusaasa allanngorarnerannik, toqusut amerlassusaannik, nunatsinnut nutserartut nunatsinnillu nuuttut amerlassusaannik tunngaveqartumik aallaaveqartarput. Ukiumut ajoratik inunngortut toqusullu amerlassusaasa assigiinngissusaat tassaavoq inunngortut amerlanerussutaat. Nunatsinniit aallarartut tikerartunit amerlanerugaangata nutsernerit akuersaarnartutut oqaatigisarpavut imaluunniit nunatsinnut nutserartut akuersaarnanngitsutut oqaatigisarlugit. Tikartakkami 1.1-mi takutinneqarpoq 1950-miit ukiumut inuit amerliartornerat, inunngortut amerlanerussutaat taamalu aallarartut amerlanerussutaat. Takuneqarsinnaavoq piffik tamakkivillugu inunngortut amerlanerussutaat ukiumut annertuumik allanngoranngitsut akerlianilli aallarartut annertumik allannguuteqartarnerat. Tassa imaappoq ukiumoortunik innuttaasut amerlassusaasa allannguutaat, nutsernerit pissusaannik siullermik nassuiaatissaaqartarpoq.
Titartagaq 1.1. Innuttaasut amerliartornerat, inunngortut amerliartuutaasut aammalu nuuttartut
Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik, http://bank.stat.gl/bensat1
Inunngortut amerliartuutaasut 1960-ikkut aallartinneranni malunnavissumik amerlapput, piffissami pineqartumi kinguaassiorsinnaassuseqarnerup malunnavissumik qaffasissusia. Ukiorpaalunnguit ingerlaneranni kinguaassiorsinnaassuseqarnerup qaffasissusia affaannanngorpoq, ukiumut inunngortut affaannanngorlutik. Oqaatigineqartarpoq ”ukiut inunngorfiunerpaasut” 1960-ikkunni pisut. Taakku ukiut inunngorfiunerpaasut 1950-ikkunnit 1970-ikkunnillu marloriaammik inunngortunit amerlanerupput. Ukiut inunngorfiunerpaasut kingorna innuttaasut utoqqaassusiisa agguarnerinut allanngornerujussuarnik pilersitsipput, taamatullu tamanna takuneqarsinnaalluni innuttaasut amerlassusaannut pyramidiliami. 1960-ikkunni inunngortut 2013-mi 43-niit 53-nut ukioqarput, ukiuni taakkunani inuusut ukiut qulit qaangiuppata utoqqalinersiaqalertussaassapput.
Titartagaq 1.2. 2013-mi innuttaasut amerlassusaannut pyramidi
Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik, http://bank.stat.gl/benst1